گزارش موردی شماره 88

مجمع جهانی اقتصاد، هر ساله با انتشار گزارش "ریسک‌های جهانی"، تحلیلی جامع از مهم‌ترین تهدیدات کوتاه‌مدت و بلندمدت جهان ارائه می‌دهد. گزارش حاضر، بیستمین ویرایش این مجموعه است که در شرایط پیچیده بین‌المللی منتشر شده و به بررسی نیروهای ساختاری بنیادین شامل شتاب فناوری، تغییرات ژئوپلیتیک، بحران‌های اقلیمی و تحولات جمعیتی می‌پردازد. این عوامل در تعامل با یکدیگر، چشم‌انداز ریسک‌های جهانی را شکل داده و به بی‌ثباتی و نااطمینانی فزاینده در جهان دامن می‌زنند. پژوهشکده بیمه، با درک اهمیت دسترسی جامعه علمی و کارشناسان کشور به این تحلیل‌ها، اقدام به ترجمه و انتشار این گزارش در قالب "گزارش موردی شماره 88" نموده است.
این گزارش بر اساس یافته‌های نظرسنجی سالانه "برداشت جهانی از ریسک‌ها" (GRPS) تدوین شده که با مشارکت بیش از ۹۰۰ نفر از رهبران و متخصصان برجسته از حوزه‌های دانشگاهی، تجاری، دولتی، سازمان‌های بین‌المللی و جامعه مدنی از سراسر جهان انجام پذیرفته است و تحلیل‌ ریسک‌ها را در سه منظر زمانی – جاری (2025)، کوتاه‌مدت (تا سال 2027) و بلندمدت (تا سال 2035) – مورد بررسی قرار می‌دهد. یافته‌های کلیدی نشان می‌دهد در کوتاه‌مدت، نگرانی‌ها بر درگیری‌های مسلحانه دولتی، رویدادهای شدید آب‌وهوایی و انتشار اطلاعات نادرست (به‌ویژه با کمک هوش مصنوعی) متمرکز است. این در حالی است که چشم‌انداز بلندمدت تا سال 2035، تهدیدات جدی زیست‌محیطی نظیر رویدادهای شدید آب‌وهوایی، از دست رفتن تنوع زیستی و آلودگی، و همچنین پیامدهای نامطلوب فناوری‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی و زیست‌فناوری را در صدر فهرست نگرانی‌ها قرار می‌دهد.
علاوه بر ریسک‌های زیست‌محیطی و فناورانه، گزارش به چالش‌های اجتماعی و اقتصادی نیز می‌پردازد. نابرابری و دوقطبی شدن اجتماعی همچنان از نگرانی‌های اصلی محسوب می‌شوند و بر تصمیم‌گیری‌های سیاسی و گسترش اطلاعات نادرست تأثیر می‌گذارند. در حوزه اقتصادی، اگرچه نگرانی‌های کوتاه‌مدت در مورد تورم و رکود کاهش یافته است، اما پیامدهای تشدید تعرفه‌ها و محدودیت‌های تجاری قابل توجه است. همچنین، چالش‌های ناشی از سالمندی جوامع، به‌ویژه در حوزه سیستم‌های بازنشستگی و کمبود نیروی کار در بخش مراقبت‌های بلندمدت، به عنوان یک ریسک بلندمدت مهم مطرح شده است. در مجموع، این گزارش تصویری از دنیایی ارائه می‌دهد که در آن شکاف‌ها در حوزه‌های مختلف در حال افزایش است و چارچوب‌های حکمرانی جهانی موجود برای مقابله مؤثر با این ریسک‌های پیچیده به اندازه کافی قدرتمند نیستند.
انتشار ترجمه فارسی این گزارش توسط پژوهشکده بیمه، با هدف فراهم آوردن دسترسی آسان‌تر برای علاقه‌مندان و متخصصان داخلی صورت پذیرفته تا بتوانند از بینش‌ها و تحلیل‌های بین‌المللی در خصوص ریسک‌های جهانی بهره‌مند شوند. این امر می‌تواند به افزایش آگاهی، تقویت ظرفیت‌های تحلیل ریسک و تدوین راهکارهای متناسب در سطح ملی کمک کند.