خلاصه مدیریتی
اصطلاح بیمه باز برای توصیف به اشتراک‌گذاری وسیع‌تر اطلاعات از طریق APIها میان بازیگران مختلف صنعت بیمه استفاده می‌شود.
از زوایه مصرف‌کنندگان، بیمه باز می‌تواند به عنوان دسترسی و به اشتراک‌گذاری داده‌های بیمه‌ای مصرف‌کنندگان، میان بیمه‌گران، واسطه‌های یا اشخاص ثالث جهت ساخت برنامه‌های کاربردی و خدمات تعریف شود. بیمه باز با اتصال به زاویه مصرف‌کننده و نهاد ناظر، می‌تواند بیمه‌گران و واسطه‌ها را نیز ملزم بکند که اطلاعات محصول بیمه استاندارد را در دسترس عموم قرار دهند. بیمه باز می‌تواند موجب تسهیل ابزارهای نظارتی جدیدی مانند ساپتک هم بشود.
چارچوب بیمه باز دارای سه بعد داده‌ها، محصول و اکوسیستم است و سه سطح باز بودن دارد (از بازتر تا بسته‌تر). در رابطه با بعد داده، ارائه‌دهنده بیمه می‌تواند از پردازش داده‌های اختصاصی (ریسک) و جمع‌آوری و استفاده از داده‌های مرتبط با ریسک، به سمت دسترسی و استفاده از داده‌های شخص ثالث و عمومی حرکت کند. در سطح محصول، باز کردن ابعاد محصول به ارائه دهندگان بیمه اشاره دارد که پیشنهادات خود و نقش خود را در سفر مشتری بر اساس تبادل داده‌ها گسترش می‌دهند. اکوسیستم را هم می‌توان از سطح کانال‌های موجود بیمه‌گر، یا ادغام محصولات بیمه‌ای در کانال‌های دیگران، تا ایجاد یک استراتژی پلتفرم باز کرد.
الف) موارد کاربرد بیمه باز
مهم‌ترین موارد استفاده از بیمه باز در قیمت‌گذاری و صدور، فروش و توزیع و مدیریت دعاوی خسارت، فروش جانبی خدمات مالی مختلف و نیز پلتفرم‌های مقایسه محصول و تجمیع‌کننده و راهکارهای کارگزاری آنلاین هستند که توسط واسطه‌ها ارائه می‌شوند و به‌طور قابل توجهی شکل‌های جدیدی از خدمات مشاوره‌ای هم ارائه می‌کنند. هم‌چنین امکان دسترسی به ثبت‌های عمومی و راهکارهایی برای تعامل بهتر میان شرکت‌های بیمه و ارائه‌دهندگان فناوری را فراهم می‌نماید.
ب) ریسک‌ها و چالش‌های بیمه باز
خطرات احتمالی (و در نتیجه تدابیر لازم) به تفسیر خاص و مورد استفاده از بیمه باز بستگی دارد، از جمله «سطح باز بودن واقعی»، نوع داده‌ها (شخصی یا غیرشخصی) و طرف‌هایی که به داده‌ها دسترسی خواهند داشت و نیز روش نظارتی ممکن و تکامل بیشتر بازار بیمه باز در آینده. ریسک‌های محتمل بیمه باز برای مصرف‌کننده، بیمه‌گر و نهاد ناظر، به شرح زیر هستند:
- افزایش ریسک رخنه داده‌ها، سوء استفاده و کلاهبرداری به دلیل به اشتراک‌گذاری گسترده‌تر داده‌ها با طرف‌های بیشتر
- چالش کیفیت داده‌ها و نحوه اندازه‌گیری و اجرای آن
- افزایش خطرات سایبری و خطر امنیت API برای داده‌های جمع‌آوری‌شده، پردازش‌شده و مبادله‌شده برای اهداف بیمه‌ای
- محرومیت مالی ناشی از اطلاعات زیاد شرکت‌های بیمه در مورد فرد
- سوگیری داشتن داده‌ها
- دقت و قابلیت اطمینان داده‌های حاصل از منابع خارج از نظارت
- انتقال هزینه‌های توسعه بیمه باز به مصرف‌کنندگان نهایی
- دشواری مدیریت ریسک‌های مربوط به امنیت داده‌ها و حریم خصوصی، از جمله پردازش و ذخیره داده‌ها
- افزایش نیاز به سرمایه‌گذاری قابل‌توجه از سوی شرکت‌ها برای مدیریت ریسک سایبری
- افزایش خطر تمرکز و وابستگی شرکت‌های بیمه به اشخاص ثالث
- افزایش سردرگمی ناشی از توسعه مدل‌های کسب‌وکار جدید و انتظارات و شیوه‌های نظارتی متفاوت
- نیاز به شایستگی‌های خاص جهت نظارت بر پیشرفت‌های بیمه باز
- نیاز به تطبیق و اصلاح رویه نظارتی فعلی
- ریسک‌های عملیاتی، از جمله امنیت داده‌ها، حریم خصوصی و ریسک فناوری اطلاعات و ارتباطات/ سایبری برای نهاد ناظر
- افزایش نیاز به گسترش ممیزی‌های نظارتی بالقوه به موضوعات ICT
ج) مزایای بیمه باز
- برای مصرف‌کنندگان:
o بهره‌مندی از محصولات و خدمات جدید و شفاف‌تر
o امکان کنترل داده‌های شخصی و داشتن نمای کلی از بیمه‌های در اختیار خود
o مدیریت بهتر ریسک و دریافت قیمت بهتر
o تسهیل امکان تعویض بیمه‌گر
o دریافت محصولات بیمه مناسب‌تر مرتبط با رویدادهای خاص زندگی
o کاهش حق بیمه ناشی از کاهش هزینه‌هایی مانند هزینه‌های بازاریابی و اداری
o پیشنهادهای مناسب‌تر محصول با در نظر گرفتن نیازهای خاص مصرف‌کنندگان
- برای شرکت‌های بیمه:
o تسهیل فرآیندهای فروش دیجیتال با افزایش سرعت و انعطاف‌پذیری و دسترسی آسان‌تر به بازارهای جدید
o تسهیل اتخاذ رویکرد مصرف‌کننده‌محور توسط شرکت‌های بیمه در کل فرایند نظارت و توسعه محصول
o کمک به دستیابی به مشتریان جدید و مقابله با محرومیت مالی، با ارائه پوشش جدید/ افزایش پوشش
o کاهش موانع ورود و افزایش رقابت
o امکان نظارت بلادرنگ بهتری بر شبکه‌های توزیع و توزیع محصولات
o کشف تقلب
- برای نهاد ناظر:
o تسهیل اشتراک‌گذاری بی‌درنگ داده‌ها و دسترسی به شرکت‌های تحت نظارت نهاد ناظر
o ایجاد راهکارهای رگ‌تک و ساپتک و انجام نظارت موثرتر
o شناسایی خطرات رفتاری و اتخاذ رویکردی فعال‌تر در نظارت مبتنی بر ریسک
د) موانع مقرراتی برای بیمه باز
تا کنون اکثر نهادهای ناظر هیچ اقدام خاصی را در رابطه با بیمه باز انجام نداده‌اند. بسته به پیشرفت طرح‌های بیمه باز، ممکن است نیاز به شفاف‌سازی قوانین وجود داشته باشد. به دلیل حساس‌تر بودن داده‌های بیمه‌ای (در مقایسه با بانک‌داری)، قوانین جدید بالقوه باید بسیار سخت‌گیرانه و دقیقی تدوین شوند.
از منظر ساپتک، اگرچه شرکت‌های بیمه ممکن است به نهادهای ناظر امکان دسترسی به برخی از داده‌های خود را ارائه دهند، این امر مستلزم زمان و توانایی درک سیستمی هم هست که توسط شرکت بیمه استفاده می‌شود.
تا زمانی که استانداردی در سطح بازار وجود نداشته باشد، نهادهای ناظر برای استفاده از سیستم‌های بیمه باز ارائه شده توسط شرکت‌های بیمه با مشکل مواجه خواهند شد.
ه) اهداف چارچوب بیمه باز
هدف کلی ممکن برای یک چارچوب بیمه باز می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- کمک به بازار بیمه یکپارچه‌تر و کارآمدتر؛
- بهبود شرایط بازی برابر؛
- افزایش رقابت با ورود بازیگران جدید؛
- شفاف‌تر و قابل دسترس‌تر کردن خدمات و صدور بیمه؛
- کمک به اطمینان از اینکه محصولات بیمه نتایج خوبی برای مصرف‌کننده ایجاد می‌کنند؛
- توانمندسازی مصرف‌کنندگان؛
- پرورش نوآوری؛
- تقویت نظارت بازار.
و) انواع رویکردهای بیمه باز از منظر مقررات و نظارت
طرح‌های احتمالی بیمه باز/ مالی باز می‌توانند شامل بحث در مورد محیط قانون‌گذاری/ رژیم اعطای مجوز، با در نظر گرفتن سطوح مختلف باز بودن باشد. انواع رویکردها در این زمینه به شرح زیر است:
- دسترسی اجباری به داده‌ها و اشتراک‌گذاری آن، بر اساس رضایت صریح مصرف‌کنندگان
- به‌اشتراک‌گذاری اجباری داده‌ها در داخل صنعت بیمه تنظیم‌شده
- به‌اشتراک‌گذاری اجباری داده‌ها با اشخاص ثالث
- به‌اشتراک‌گذاری اجباری داده‌ها در برخی رشته‌های خاص یا در میان محصولاتی خاص
- به‌اشتراک‌گذاری اجباری داده‌ها که تنها داده‌های اینترنت اشیا یا حس‌گرها را پوشش می‌دهد
- رویکرد خودتنظیمی برای به‌اشتراک‌گذاری داده‌ها
ز) پیشنهادات
ابتکارات ممکن برای بیمه/ تامین مالی باز، می‌تواند در حول محیط قانونی/ رژیم اعطای مجوز مورد بحث قرار گرفته و سطوح مختلف باز بودن را لحاظ کند.
می‌توان به جز قواعد انتقال‌پذیری داده‌ها (که شامل تسهیل به اشتراک‌گذاری داده‌ها از طریق نظام‌نامه‌ها، رهنمودها یا استانداردهای صنعت است)، هیچ کار الزام‌آوری در سطح تنظیم‌گری و نظارتی انجام نداد که آن هم پیامدهای خاص خود را دارد.
هم‌چنین باید توجه داشت که در بیمه باز، چگونه توازنی میان محافظت از داده‌ها، بیمه و اهداف رقابتی ایجاد شود و در عین حال از نوآوری، کارایی، محافظت از مصرف‌کنندگان و ثبات مالی هم پشتیبانی شود.